Jonge artsen zijn toegewijd en werken hard – maar ook overbelast. Uit de Nationale a(n)ios enquête Gezond en veilig werken 2024 van De Jonge Specialist (link) blijkt dat 26% van de jonge artsen klachten heeft die passen bij een burn-out. Tegelijkertijd geeft 96% aan trots te zijn op hun vak. Een wrange paradox. De enquête werd ingevuld door ruim 2.000 jonge artsen (aios, anios en arts-onderzoekers). Gemiddeld werken zij 44,6 uur per week, met 6,2 uur overwerk – waarvan twee derde geen enkele compensatie ontvangt. Eén op de vijf werkt met een contract dat niet conform de cao is. Pauze? Slechts 5% lukt het om die altijd echt te nemen. Daar komt bij dat veel jonge artsen hun grenzen niet durven aangeven. Eén op de vier voelt zich onveilig bij het uiten van twijfels of zorgen. De hiërarchische cultuur en de angst voor negatieve gevolgen spelen hierin een grote rol.

Naast het structurele probleem van overbelasting en capaciteitsgebrek, spelen ook persoonlijke omstandigheden een rol bij de ervaren gevoelens van onder meer stress. Zo overweegt 24% van de artsen in opleiding om te stoppen met de opleiding, meestal vanwege de werk-privébalans,. En 34% van heeft het afgelopen jaar ongewenst gedrag ervaren op de werkvloer – veelal van collega’s of leidinggevenden.

Toch zijn er ook lichtpuntjes. De bevlogenheid voor het werk scoort hoog, ondanks alles. Dat biedt hoop – en een aanknopingspunt. Maar deze bevlogenheid mag geen uitputtingsslag worden. Wat onder meer nodig is: een veilige werkomgeving, aandacht voor herstel, ruimte voor emoties, en leiderschap dat ondersteunt in plaats van onbedoeld ondermijnt.

De cijfers uit het onderzoek zijn meer dan alleen statistieken. Ze laten zien dat in een sector waar iedereen nodig is, personeelsschaarste alleen maar groter wordt, de druk op nog jonge collega’s al enorm groot is. Niet door gebrek aan inzet, maar door een systeem dat onvoldoende steun biedt en geneigd is om kwetsbaarheid en grenzen als afwijkend te zien. Het is tijd voor meer dan alleen woorden – het is tijd dat in de zorg kwetsbaarheid en openheid gewaardeerd wordt en juist een bron van inspiratie en leiderschap is.

Wil je samen met collega’s,  of opleiders aan de slag met dit thema? Bij De Dokter in Evenwicht organiseren we in samenwerking met dekarkoele.nl eendaagse workshops over duurzame inzetbaarheid, mentale belasting en persoonlijk leiderschap, juist ook voor jonge zorgprofessionals.